  
|
ΠΕΡΙ ΣΧΕΔΙΩΝ
Το σχέδιον ή το χρώμα;
το χρώμα
Το γλωσσάριο των ανθέων
«Ναι, εκτελώ συχνά dessins préparatoires ή esquisses για τα έργα μου. Στην αρχή, φτιάχνω πολύ μικρά σχέδια [έργα], σαν αυτό, (15 Χ 15 περίπου εκατοστά) για να μπορέσω να συλλάβω την σύνθεση του πίνακα μου στην τελική της μορφή. Το αρχικό αυτό σχέδιο [έργο] προσπαθώ στη συνέχεια να μεταφέρω στη δοσμένη επιφάνεια του πίνακα. Τοποθετώ ένα χαρτί στο τελάρο όπου εκτελώ το σχέδιο μου με τα repentirs του. Μετά χρησιμοποιώ ένα ψιλό χαρτί, papier riz δηλαδή, για το τελικό σχέδιο. Το σχέδιο αυτό μεταφέρω στον πίνακα με χαρτί carbon. Μετά, χωρίζω στις μορφές τους τόνους. Γιατί η ζωγραφική μου γίνεται κατά τρόπο αρκετά περίεργο. Όταν υπάρχει ένταση ή ιδιαιτερότητα, σε κάποια στιγμή της ζωής, σχηματίζονται στο νου μου εικόνες, τις οποίες προσπαθώ να μεταφέρω στο μουσαμά μου. Στην αρχή δημιουργούνται σχήματα και χρώματα ακαθόριστα, που σιγά σιγά παίρνουν μορφή. Έτσι περιέγραψε κάποτε ο Νίκος Εγγονόπουλος τα πρώτα στάδια της ζωγραφικής του και ακριβώς 9 σχέδια από εκείνα τα ενδιάμεσα, τα σχέδια που προσάρμοζαν την αρχική σύνθεση στην επιλεγμένη επιφάνεια του πίνακα, συγκεντρώνονται σε αυτήν μας την παρουσία στο Διαδίκτυο. Για να γίνει μάλιστα περισσότερο ορατή μια δημιουργική διαδικασία, που ακολουθούσε με σχολαστικότητα και απόλυτη ακρίβεια ο υπερρεαλιστής Εγγονόπουλος, τυπώνονται σε ορισμένες περιπτώσεις αντικρυστά το σχετικό προκαταρκτικό «esquisse» και ο τελικός πίνακας.
Τα αρχικά σχέδια [έργα], φτιαγμένα με σινική μελάνη, μολύβια χρωματιστά, ακουαρέλες ή κυροχρώματα, ήταν μικρών διαστάσεων (12 x 10 εκ., 13 x 11 εκ., 15 x 9 εκ., σπανιότερα 17 x 11 εκ., 18 x 15 εκ., 27 x 19 εκ.) και χρησίμευαν στη σύνθεση του θέματος όπως φυσικά και στην επιλογή των χρωμάτων. Ο ίδιος συνήθιζε να τα ονομάζει bozzeti και είναι φανερό πως μπορούν στην οριστική τους μορφή να θεωρηθούν ως ο πρωταρχικός πίνακας. Ο τελικός πίνακας ήταν κατά κανόνα λάδι σε μουσαμά «βαμβακερό ή λινό», καθώς δίδασκε ο Παρθένης , με διαφορετικές χαρακτηριστικές διαστάσεις στις πέντε δεκαετίες ζωγραφικού έργου: κυρίως 120 x 100 εκ., 125 x 131 εκ., 150 x 110 εκ., τα χρόνια 1938-1948, 91 x 71 εκ., 92 x 73 εκ., 93 x 72 εκ., στη δεκαετία του '50, 55 x 46 εκ., στα χρόνια του '60 και του '70.
Μετά το έγχρωμο προπαρασκευαστικό σχέδιο ο Εγγονόπουλος σχεδίαζε το θέμα με κάρβουνο και μολύβι σε απλό χαρτί τoυ μέτρου ή συχνότερα ριζόχαρτο, που οι διαστάσεις του ήτανε ίδιες με αυτές του τελάρου, κάνοντας συγχρόνως τις «repentirs», τις αναγκαίες μετατροπές, διορθώσεις και συμπληρώσεις, ώστε η σύνθεση να αποκτήσει την επιθυμητή κλίμακα. Με μολύβι έκανε τις αρμονικές χαράξεις, ενώ στα περιγράμματα, για να δημιουργήσει τους τόνους του κιαροσκούρο, μεταχειριζόταν λεπτό κάρβουνο βαφής από ξύλο φλαμουριάς ή ιτιάς. Το σχεδίασμα αυτό ήταν κατά κάποιο τρόπο το οριστικό και χρησιμοποιώντας το ως ανθίβολο μετέφερε τη σύνθεση στο μουσαμά, όπου περνούσε στα χρώματα. [...]
Ι. Βούρτσης
|
|
|
 |
|
|
